About
g_translate
મૂળ લખાણ બતાવો
g_translate
અનુવાદ બતાવો
ગૌતમ ગાંધારનું નિર્વાણ સ્થળ શ્રી ગુણવાન જી સિદ્ધ ક્ષેત્ર પ્રાચીન કાળથી સુગવન માટે પ્રખ્યાત છે. ગેટ, માનસ્તંભ વગેરેના ચાર ખૂણા પર લીલા સુગ્ગો (પોપટ)નું ચિત્ર છે અને આશ્ચર્યજનક રીતે આ પ્રિયદર્શી પક્ષીના રહેઠાણ માટે મંદિરના ઘુમ્મટમાં બિલ્ડરો દ્વારા સુગ્ગોને રહેવાની જગ્યા બનાવવામાં આવી હતી. છે . ઘણા વર્ષોથી, આ વિસ્તારમાં દરરોજ સુગ્ગો ખવડાવવાની વ્યવસ્થા છે, જે પ્રવાસીઓના સહકારથી સારી રીતે ચાલે છે.
ભગવાન મહાવીરના પ્રથમ ગાંધાર ગૌતમ સ્વામીની નિર્વાણ ભૂમિ, ગુણશીલ ચૈત્ય (હાલના ગુણવાન જી)માં અનેક પ્રકારના અલૌકિક જીવો દેખાય છે. મંદિરના નિર્માણથી, અહીં સુગોનું વર્ચસ્વ રહ્યું છે. જૈન શાસ્ત્રોમાં તેનું વર્ણન છે કે મહા શુક્ર પર ચઢતો પોપટ ફૂલોની માળા લાવે છે >) એટલે કે આ લોકકાશમાં નંદીશ્વર દીપમાં બેસીને, આકૃતિમ ચૈત્યાલય દર્શન, મહા શુક્ર નામના પોપટ પર ચડીને, ભગવાનને માળા અર્પણ કરવા અહીં આવતા હતા અને તેની સાથે પોપટ પણ અહીં આવતો હતો. તેમના જીવન માટે ભગવાનના દર્શન કર્યા પછી પોપટના આહાર માટે વિસ્તાર પર સુગર ડોનેશન ફંડની સ્થાપના કરવામાં આવી છે, જેમાં તમે દાન કરીને પુણ્ય મેળવી શકો છો.
ધર્મશાળા :- જૈન યાત્રિકો માટે રહેવા માટે ધર્મશાળા છે. જેમાં 5 સાદા રૂમ, 1 ડબલ એટેચેબલ રૂમ ફ્લેટ, એક મોટો હોલ અને 1 (એક) એર કન્ડીશન રૂમ છે. તેમની પાસે પાણી, વીજળી વગેરે જેવી તમામ પ્રકારની સુવિધાઓ છે. ધર્મશાળાના પ્રાંગણમાં જમણી બાજુએ ખૂબ જ સુંદર મનસ્તંભ છે. આ ધર્મશાળામાં એક કૂવો પણ છે જેનો ઉપયોગ મંદિરમાં રહેવા અને પીવા માટે થાય છે. મંદિરની ચારે બાજુ સુંદર બગીચાઓ છે, જેમાં અનેક પ્રકારના સુંદર ફૂલો અને ફળોના વૃક્ષો વાવવામાં આવ્યા છે.
ગૌતમ ગાંધાર સ્વામી મંદિર :- આ મંદિરનું નિર્માણ કાર્ય પરમ પૂજ્ય આર્યિકા 105 દ્વારા શ્રીના સૌજન્યથી કરવામાં આવ્યું છે. જ્ઞાનમતી માતા, શ્રી ગૌતમ ગાંધાર સ્વામીની સાડા પાંચ ફૂટની સફેદ પથ્થરની પ્રતિમા બિહાર રાજ્ય દિગંબર જૈન તીર્થ ક્ષેત્ર સમિતિના માર્ગદર્શન હેઠળ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. આ મંદિરની અંદરની દિવાલો પર ખૂબ જ સુંદર ચિત્રો બનાવવામાં આવ્યા છે, તેની સાથે મંત્રો પણ લખવામાં આવ્યા છે. આ પ્રતિમા જોવામાં ખૂબ જ સુંદર છે. મંદિરનો ગુંબજ પણ કમળના ફૂલના આકારમાં બનાવવામાં આવ્યો છે.
ત્યાગીવૃતિ હોલ:- મંદિરની ડાબી બાજુએ એક ભવ્ય ત્યાગી ભવન બનાવવામાં આવ્યું છે જેમાં આવનારા ત્યાગીવૃતિના રહેવાની યોગ્ય વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. બહાર. .
ગૌતમ સ્વામી ચરણ :- સફેદ આરસપહાણમાં બાંધવામાં આવેલ ગૌતમ સ્વામી ચરણ ધર્મશાળા ગેટની સામે જ સ્થાપિત થયેલ છે. તેની આસપાસ સુંદર બગીચા છે. આ તબક્કો પણ ઘણો પ્રાચીન છે.
ભોજનશાળા :- ગુણવાન જી સિદ્ધ ક્ષેત્રમાં પ્રવાસીઓ માટે સશુલ્ક રેસ્ટોરાંની પણ સારી વ્યવસ્થા છે. જેમાં સવારના નાસ્તા, ભોજન અને મુસાફરો માટે તમામ પ્રકારની સુવિધાઓનું સંપૂર્ણ ધ્યાન રાખવામાં આવે છે. એક મોટો હોલ છે જેમાં મુસાફરો ભોજન વગેરે ખાય છે. આ રેસ્ટોરન્ટ ધર્મશાળામાં જ આવેલી છે.
વિદ્યા સાગર કીર્તિસ્તંભ :- સાલ 2018 માં ખૂબ જ સુંદર આચાર્ય વિદ્યા સાગર જી મહારાજના જીવન પર આધારિત 31 ફૂટ ઊંચા વિશાળ કીર્તિસ્તંભનું નિર્માણ મંદિર પરિસરમાં. ઇ.
માં પૂર્ણ થયું
યાત્રી સુવિધા કેન્દ્ર :- યાત્રીઓની સુવિધા માટે, એક પેસેન્જર ફેસિલિટેશન સેન્ટર છે જ્યાં મુસાફરોને વધારાના ગાદલા, ગાદલા, ધાબળા, વાસણ-વાસણ અને ગેસ-ચુલ્હા આપવામાં આવે છે.<
કમ્પાઇલર - રવિ કુમાર જૈન - પટના/ બિહાર
गौतम गणधर की निर्वाण स्थली श्री गुणावां जी सिद्ध क्षेत्र प्राचीन काल से सुग्गावन के लिए प्रसिद्ध है । यहाँ के गेट, मानस्तंभ के चारो कोणों पर , मन्दिर की दीवार आदि पर हरे सुग्गो (तोतों) का चित्र बना हुआ है और आश्चर्यजनक रूप से इस प्रियदर्शी पक्षी के निवास के लिये मन्दिर के गुम्बज में भी निर्माणकर्ताओं द्वारा सुग्गो को रहने का स्थल बनाया गया है । अनेक वर्षो से प्रतिदिन क्षेत्र पर सुग्गो को दाने खिलाने की व्यवस्था है जो यात्रियों के सहयोग से ठीक चलती है ।
भगवान महावीर के प्रथम गणधर गौतम स्वामी की निर्वाण भूमि गुणशील चैत्य (वर्तमान गुणावां जी) में कई प्रकार के अतिशय दृष्टिगोचर होते है । मन्दिर के निर्माण काल से ही यहाँ पर सुग्गो की प्रधानता रही है । जैन शास्त्रों में वर्णन है कि तोता चढ़ महा शुक्र सुरपति फूलों की माला को लाते है (प्रकरण तिल्लोयपर्ण्णात पृष्ठ 540-42) अर्थात् इस लोकाकाश में स्थित नन्दीश्वर दीप में विराजमान आकृत्रिम चैत्यालय दर्शन, पूजन हेतु महाशुक्र नामक इन्द्र तोते पर चढ़कर भगवान को माला अर्पण करने यहाँ आते थे और इसके साथ तोते भी भगवान के दर्शन कर अपने जीवन को धन्य करते थे । तोते के आहार हेतु क्षेत्र पर सुग्गादान कोष स्थापित है जिसमें दान देकर आप पुण्य लें ।
धर्मशाला :- यहाँ जैन यात्रिओं के ठहरने के लिए एक धर्मशाला है । जिसमें 5 साधारण कमरे, 1 डबल अटैच्य कमरे का फ्लैट, एक बड़ा हॉल एवं 1 (एक) एयर कंडीशन कमरे है । इनमें पानी बिजली, आदि सभी प्रकार की सुविधाएँ है । धर्मशाला के प्रांगण में दायीं ओर एक बहुत ही सुन्दर मानस्तंभ हैं । इस धर्मशाला में एक कुआं भी है जिसका उपयोग मन्दिर जी एवं पीने हेतु उपयोग में लाया जाता है । मन्दिर जी के चारो तरफ सुन्दर बगीचे लगे हुए है, जिसमें अनेकों प्रकार के सुन्दर पुष्प एवं फलो के पेड़ लगे हुए हैं ।
गौतम गणधर स्वामी मन्दिर :- इस मन्दिर का निर्माण कार्य परम पूज्य आर्यिका 105 श्री ज्ञानमती माता जी के सौजन्य से श्री गौतम गणधर स्वामी की साढ़े पाँच फुट श्वेत पाषण प्रतिमा की स्थापना बिहार स्टेट दिगम्बर जैन तीर्थ क्षेत्र कमिटी के निर्देशन में करवाई गयी है । इस मन्दिर के भीतरी दीवालों पर बहुत ही सुन्दर चित्रकारी की गयी है साथ ही मंत्र भी लिखे हुए है । ये प्रतिमा देखने में बहुत ही मनमोहक है । मंदिर का गुम्बज भी कमल पुष्प के आकार के बने हुए है ।
त्यागीवृति हॉल:- मन्दिर के बायीं तरफ एक भव्य त्यागी भवन का निर्माण कराया गया है जिसमें बाहर से आने वाले त्यागीवृतियों को ठहरने की समुचित व्यवस्था की गयी हैं ।
गौतम स्वामी चरण :- धर्मशाला गेट के ठीक सामने श्वेत संगमरमर से निर्मित गौतम स्वामी का चरण स्थापित है । जिसके चारों तरफ सुन्दर बगीचे लगे हुए है । यह चरण भी काफी प्राचीन है ।
भोजनशाला :- गुणावां जी सिद्ध क्षेत्र पर आने वाले यात्रियों के लिए सशुल्क भोजनालय का भी उत्तम प्रबन्ध है । जिसमें यात्रियों के लिए नाश्ते, भोजन सभी प्रकार की सुविधा का पूरा-पूरा ख्याल रखा जाता है । एक बड़ा हॉल है जिसमे यात्री भोजन आदि करते है । ये भोजनशाला धर्मशाला में ही अवस्थित है ।
विद्या सागर कीर्तिस्तंभ :- मन्दिर प्रांगण के ठीक सामने बहुत ही सुन्दर आचार्य विद्या सागर जी महाराज के जीवन पर आधारित 31 फुट ऊँची विशाल कीर्तिस्तंभ का निर्माण सन् 2018 ई० में कराया गया है ।
यात्री सुविधा केन्द्र :- यहाँ यात्रियों की सुविधा के लिए यात्री सुविधा केन्द्र उपलब्ध है जहाँ यात्रियों को अतिरिक्त गद्दे, तकिया, कम्बल, बर्त्तन- वासन एवं गैस-चूल्हे उपलब्ध कराये जाते है ।
संकलनकर्ता - रवि कुमार जैन - पटना/ बिहार
fmd_good
શ્રી ગૌતમ ગંધાર સ્વામી નિર્વાણ ભૂમિ, ગુણવા જી,
Nawada,
Bihar,
805110
account_balance
દોરેલા
Temple
Follow us on
